In de PBL-publicatie nr. 1727 (2016) ‘Waterkwaliteit nu en in de toekomst. Eindrapportage ex ante evaluatie van de Nederlandse plannen voor de Kaderrichtlijn Water’ wordt melding gemaakt van peilgestuurde drainage (PD) als effectieve maatregel in laag-NL om de emissie van nutriënten naar het open water te verminderen. Dit effect komt ten gunste van de waterkwaliteit en het bereiken van KRW-doelen. KlimaatAdaptieve Drainage (KAD) is een moderne, innovatieve variant op PD, waarbij het drainagesysteem op afstand kan worden bediend en alle informatie over beheer en effecten ervan op de hydrologie worden opgeslagen en inzichtelijk zijn. In Haaksbergen ligt een proeflocatie van het KAD-systeem. KnowH2O helpt u graag en deskundig verder met het berekenen van effecten van toepassing van KAD en de implementatie en aanleg ervan.
Quotes uit PBL-publicatie (2016):
‘Omdat de effectiviteit van landbouwmaatregelen afhankelijk is van de situatie ter plaatse, moet op regionaal en lokaal niveau worden gezocht naar de meest efficiënte (mix van) maatregelen. Peilgestuurde drainage en uitmijnen van fosfaat in een strook langs het water zijn maatregelen waarover experts het eens zijn dat ze de belasting met nutriënten substantieel verminderen. Bij een optimaal pakket aan maatregelen kan de belasting van het oppervlaktewater met nutriënten met 10 tot 60 procent afnemen (figuur 5). Volgens berekeningen is op nationaal niveau gemiddeld 40 tot 50 procent vermindering noodzakelijk om de nutriëntendoelen te halen. Voor het verminderen van de emissies uit landbouwgronden is het ook relevant om nader te onderzoeken in hoeverre agrariërs boven de wettelijke gebruiksnormen bemesten en zo ja, of dit door betere handhaving kan worden tegengegaan.’
‘Verkennende modelberekeningen geven aan dat het aanleggen van moderne peilgestuurde drainage in laag-Nederland een effectieve maatregel is om de fosfaatbelasting van het oppervlaktewater te verminderen (Van der Salm et al. 2015). Door een goede regeling van het peil stroomt minder water door de fosfaatrijke bovengrond naar het oppervlaktewater en wordt meer water afgevoerd via diepere bodemlagen die nog weinig fosfaat bevatten. Deze diepere bodemlagen kunnen nog fosfaat adsorberen. Dit is echter alleen een duurzame oplossing als agrariërs niet meer mest toedienen dan door het gewas kan worden opgenomen (evenwichtsbemesting). Overigens kan door peilgestuurde drainage de stikstofbelasting juist toenemen. Deze maatregel is daarom vooral zinnig voor die oppervlaktewateren waar fosfor limiterend is voor een verbetering van de waterkwaliteit.’
‘Peilgestuurde drainage helpt ook om incidentele verliezen van nutriënten door oppervlakkige afvoer tegen te gaan (zie hierna). Het omzetten van conventionele in peilgestuurde drainage kan helpen verdroging in omliggende natuurgebieden tegen te gaan, omdat de omgevingspeilen hoger kunnen worden ingesteld. Met peilgestuurde drainage kunnen boeren namelijk de grondwaterstanden op hun perceel verlagen als dat nodig is. Daarentegen kan het aanleggen van drainage op gronden die nu niet zijn gedraineerd, juist leiden tot meer verdroging in omliggende gebieden (Stowa 2015); dit moet worden meegenomen in de afweging.’
‘De kosten voor het aanleggen van peilgestuurde drainage zijn ongeveer 750 euro per hectare per jaar (Noij et al. 2008). Hierbij past wel de kanttekening dat peilgestuurde drainage ook baten door beter waterbeheer met zich brengt. Als deze maatregel wordt toegepast in alle gebieden waar deze als het meest effectief uit de analyse komt (figuur 6.1), kost dit ongeveer 450 miljoen euro per jaar.’
