Agrariërs en waterschappen bundelen krachten ter verbetering waterkwaliteit
Verbetering van de waterkwaliteit in het veenweidegebied is nodig om doelen te halen binnen de Kaderrichtlijn Water, mede door reductie van mineralenverliezen naar het oppervlaktewater vanuit de melkveehouderij. Vijf melkveehouders en twee waterschappen starten daarom op 17 mei 2017 gezamenlijk het project ‘Proefpolder Kringlooplandbouw’. Tijdens een vier jaar durende proef onderzoeken en evalueren de agrariërs samen met Waterschap Amstel, Gooi en Vecht en Hoogheemraadschap de Stichtse Rijnlanden de mogelijkheden van kringlooplandbouw in relatie met verbetering van de waterkwaliteit op polderniveau. De onderzoeklocatie ligt in de veenweidepolder Wilnis-Groot Vinkeveen, rondom de Gagelweg.
Het onderzoek
Vijf melkveehouders kijken samen over de bedrijfsgrenzen heen en werken samen met de betrokken waterschappen op polderniveau aan de waterkwaliteit. Gezamenlijk starten ze een onderzoek naar de effecten van landgebruik op de waterkwaliteit en de doorvertaling en toepassing in de praktijk. Proefvelden in de polder moeten uitwijzen wat het effect van bemesting is op de bodem- en waterkwaliteit. Daarvoor worden proefvelden met diverse bemestingsniveaus gemonitord op de deelnemende melkveebedrijven. Het project loopt van 2017 t/m 2020.
Startbijeenkomst
De startbijeenkomst op 17 mei 2017 bij melkveehouder Ruud den Boer markeert de samenwerking tussen agrariërs en waterschappen. Waterschapbestuurders Guus Beugelink (Hoogheemraadschap de Stichtse Rijnlanden) en Pieter Kruiswijk (Waterschap Amstel, Gooi en Vecht) verrichten de starthandeling, midden in de proefpolder. Zij verzamelen het eerste bodemmonster en meten de grondwaterstand. Met deze metingen gaat de Proefpolder Kringlooplandbouw in de veenweidepolder Wilnis-Groot Vinkeveen officieel van start.
Waarom een Proefpolder?
Verbetering van de waterkwaliteit, het sluiten van mineralenkringlopen en verhoging van de mineralenbenutting vragen om een aanpak die bedrijfsgrenzen overstijgt. Waar een instrument als de Kringloopwijzer op bedrijfsniveau het bodemoverschot van mineralen in kaart brengt, gaat de Proefpolder een stap verder door de effecten op perceelniveau en polderniveau te bepalen. De relaties tussen het bodemoverschot en nutriëntenverliezen naar het oppervlaktewater liggen namelijk op perceelniveau en worden vooral bepaald door de handelingen van de agrariër, de bodemgesteldheid en de hydrologische situatie van het perceel. De perceelbodem is de verbindende schakel met het oppervlaktewater en daarmee met het polderniveau.
Kringlooplandbouw als middel
Bij Kringlooplandbouw is de bedrijfsvoering afgestemd op het gebruik van de op het bedrijf aanwezige en geproduceerde hulpbronnen en voorraden, zoals zonlicht, mineralen, arbeid, organische stof en energie. Er wordt zo min mogelijk gebruik gemaakt van externe aanvoer of aankoop, zoals kunstmest. De methode maakt mineralenkringlopen op het bedrijf inzichtelijk, met onderdelen als verliezen van ammoniak, bodemoverschotten van mineralen, opbrengsten van het land en mineralenbenutting. Uiteindelijk levert de methode ook informatie op over de CO2-uitstoot, ecologische voetafdruk en de opbouw of afbraak van organische stof. Kringlooplandbouw richt zich daarnaast op realisatie van een inkomen op de langere termijn.
Guus Beugelink/HDSR meet de grondwaterstand op nabij proefveld Ruud den Boer.
Pieter Kruiswijk/AGV neemt een bodemmonster van proefveld Ruud den Boer, samen met Jeroen Pijlman/Louis Bolk Instituut.
Melkveehouders en bestuurders AGV en HDSR brengen samen een toost uit met polderwater op project en samenwerking.
